|
Te ainda, no tin traduccion di e teksto; keda pendiente. Aruba, isla den Caribe: E nomber Aruba mas sigur ta bini for di tempo di indian, e ta un combinashon di ora(schelpi) i oubao(isla). Porta tambe foi e idioma spanjo: oro hubo(ta tin oro). E di prome menshon riba un mapa ta bisa Orua
De precolumbiaanse tijd:
Voor de ontdekking van Aruba door de Spanjaarden werd het eiland bewoond door Indianen, eerst de Arawakken en later de Cariben. Zij leefden van visvangst en van plantaardig voedsel. 
Spanjaarden, Hollanders en Engelsen:
Aruba werd in 1499 door de Spanjaarden ontdekt. In de 16e eeuw haalden de Spanjaarden de hele indiaanse bevolking van Aruba weg om in de kopermijnen van Hispaniola te werken. In de 17e eeuw veroverden de Nederlanders de Benedenwindse eilanden. Op Aruba werden paarden en vooral geiten gefokt. Tussen 1806 en 1816 was Aruba bezet door de Engelsen. 
Aloë, goud en fosfaat.
De aloëplant was bij uitstek geschikt voor de grond en het klimaat van Aruba. Vanaf de 19e eeuw wordt het sap geëxporteerd en sinds 1947 bestaat er een aloëfabriek op Aruba.  In 1824 werd er op Aruba goud gevonden en in 1859 fosfaat. Beide industrieën betekenden de eerste belangrijke bron van inkomsten voor het Arubaanse volk. De goudwinning duurde tot de Eerste Wereldoorlog (1914) en ook de exploitatie van fosfaat werd aan het begin van de 20e eeuw gestaakt. 
De komst van de Lago.
De belangrijkste verandering van de afgelopen eeuw voor Aruba is de vestiging van de Lago Oil and Transport Company. Door de komst van deze raffinaderij was er behoefte aan arbeidskrachten van buiten Aruba en die kwamen vooral uit de Engelstalige Caribische eilanden. Zij vestigden zich in San Nicolas. In 1986 sloot de verouderde Lago haar poorten maar de raffinaderij werd kort daarna door een andere maatschappij weer in gebruik gesteld. 
Aruba en de Tweede Wereldoorlog.
Aruba huisvestte een der grootste raffinaderijen ter wereld, die een behoorlijk deel van de branndstof voor de geallieerde troepen leverde. Daarom werd het eiland doelwit van een aanval door een Duitse onderzeeër, hetgeen grotendeels mislukte. Aruba was door het oog van de naald gekropen. 
Het streven naar Separación
In het begin van de jaren dertig werd aan de Koninkrijksregering de wens kenbaar gemaakt dat Aruba zich los wilde maken van Curaçao. Jan Hendrik (Henny) Eman en Shon A Eman waren de voorvechters van Separación (afscheiding). 
De strijd om de Status Aparte.
In de loop van de jaren ’70 kwam er een beweging op gang die was gericht op losmaking van Aruba uit het administratief verband van de Nederlandse Antillen. Na enkele roerige weken in augustus 1977 werd de roep om onafhankelijkheid door Nederland erkend hetgeen is uitgelopen op de Status Aparte van Aruba binnen het Koninkrijk, dat per 1986 is ingegaan. 
Betico Croes.
De jonge dynamische politicus Gilberto François (‘Betico’) Croes uit Santa Cruz richtte in 1971 de Moviemento Electoral di Pueblo (MEP) op. Als leider van deze partij was hij in de jaren ’70 en ’80 voorvechter van de verwezenlijking van de Status Aparte voor Aruba. Hij overleed in het jaar van ingaan van de Status Aparte, 1986.  Het toerisme.
In 1959 werd het eerste grote hotel aan Palm Beach gebouwd. Naast het Aruba Caribbean Hotel verrezen in de loop van de jaren meerder andere zgn. High-rise hotels. Ook vele kleinere hotels werden gebouwd, onder meer aan de Eagle Beach. Het toerisme groeide uit tot de voornaamste werkgever op het eiland, naast de raffinaderij. 
Het Land Aruba.
In 1986 werd Aruba, naast Nederland en de Nederlandse Antillen, een land binnen het Koninkrijk. Het heeft, net als Curaçao, een Gouverneur. Het heeft een eigen parlement en regering. De eerste minister-president was Henny Eman (AVP) in 1986. Hij werd opgevolgd door Nelson Oduber (MEP), premier van 1989 tot 1994. Het tweede kabinet Eman regeerde van 1994 tot 2001. Sinds dat jaar is de MEP met minister-president Oduber weer aan de macht. 
|
